ISO 45001 a zagadnienia BHP
Rok 2018 to przełomowy w kontekście zasad bezpieczeństwa i higieny pracy rok. W marcu wycofana została bowiem norma OHSAS 18001, którą zastąpiła poszerzona i ujednolicona międzynarodowa norma ISO 45001.
Firmy, które dotąd funkcjonowały w oparciu o certyfikat normy OHSAS będą musiały w przeciągu trzech lat uaktualnić swoje system zarządzania BHP tak, by te uwzględniały wytyczne nowej normy i poprawnie przeszły audyt wewnętrzny certyfikujący do ISO 45001. Nowa norma to droga do stworzenia jeszcze lepszych warunków pracy zgodnych z ogólnymi zasadami BHP i bezpiecznych dla pracowników na każdym etapie działalności organizacji. Co zawiera w sobie norma ISO 45001, jak odnosi się do zasad BHP i jaki jest jej wpływ na ogólne bezpieczeństwo pracy?
ISO 45001 a zasady BHP
Nowo powstały standard ISO 45001, dołączający do rozległej już rodziny norm opracowanych przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną (International Organization for Standardization), to odpowiedź na nieco przestarzałe już normy BS OHSAS 18001 oraz jej polski odpowiednik PN-N-18001. Firmy, które były dobrze zaznajomione z standardami ujętymi w starszych normach z powodzeniem zaadaptują się do nowych wymogów ISO, które są w większości kontynuacją i naturalnym udoskonaleniem znanych już regulacji.
Zdecydowaną zaletą normy ISO 45001 jest jej zgodność z normami takimi jak ISO 9001 czy ISO 14001, co znacząco ułatwia sprawę wdrażania do istniejącego w firmie systemu zarządzania nowych wymogów odnośnie zasad BHP. Podobnie jak wszystkie normy wypuszczone przez ISO, ta dotycząca BHP skupia się przede wszystkim na kwestii zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
Istotnymi w stosunku do poprzedniej normy zmianami jest więc wprowadzenie pojęcia kontekstu organizacji i zapisów dotyczących systematycznego określania i monitorowania czynników zewnętrznych i wewnętrznych w firmie, akcentowanie potrzeb i oczekiwań pracowników oraz ich angażowanie w celu zidentyfikowania czynników, które mają podlegać kontroli przez system zarządzania, zarządzanie ryzykiem i wykorzystywanie szans, położenie nacisku na zaangażowanie i odpowiedzialność kierownictwa za skuteczność systemu zarządzania, oraz wzmocnienie ukierunkowania na cele jako element będący podstawą doskonalenia.
Warto zauważyć, że nie ma przy tym bezpośredniej wzmianki o wymogach BHP.
Norma ta nie jest bowiem zbiorem przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy – te ustalane są krajowo na podstawie obowiązujących ustaw i przepisów. Norma ISO 45001 określa minimalne wymagania dotyczące efektywnego zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, a tym samym zachęca do systemowego zarządzania działaniami na rzecz poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie danej firmy.
Wpływ normy ISO 45001 na bezpieczeństwo pracy
System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy zgodny z nową normą ISO 45001 jest przeznaczony dla firm, którym zależy na zminimalizowaniu możliwości wystąpienia wypadków w pracy poprzez tworzenie kultury bezpiecznej pracy i uświadamianie pracownikom zagrożeń wynikających z nieprzestrzegania zasad BHP, identyfikację zagrożeń i wprowadzenie środków kontroli, które im zapobiegną, a także angażowanie pracowników i motywowanie ich dzięki stworzeniu lepszych i bezpieczniejszych miejsc pracy.
Certyfikacja ISO 45001 ma za zadanie uświadomić pracownikom istotę przestrzegania zasad BHP i przedstawić je w zupełnie innym świetle. Dla wielu osób BHP stanowi bowiem zbiór sztywnych reguł, które nie odnoszą się do wielu sytuacji w zbyt oczywisty sposób – BHP jest zwyczajnie zbyt ogólne.
Stworzenie systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy to z kolei sposób na dostosowanie ogólnie ujętych zasad BHP do środowiska, w jakim znajdują się pracownicy i pokazanie im, że sprawna i dokładna, a przede wszystkim bezpieczna praca daje znacznie lepsze efekty, niż praca bez zachowywania należytej ostrożności.
Certyfikacja ISO 45001
Firmy, które zdecydowały się wcześniej na certyfikację do normy OHSAS 18001 będą prawdopodobnie ubiegały się również o certyfikację iso 45001. Sam proces nie jest zbyt skomplikowany, gdyż wymaga przeprowadzenia audytu istniejącego już systemu pod kątem wymagań nowej normy, skorygowania błędów i dostosowania systemu do nowych wymogów, a następnie przeprowadzenia audytu certyfikującego.
W celu przeprowadzenia procesu szybko i skutecznie warto rozważyć podjęcie szkoleń z zakresu nowej normy bezpieczeństwa i higieny pracy. Wykorzystywanie w działalności systemów zarządzania zgodnych z normami ISO to korzyść nie tylko pod względem bardziej uporządkowanego i przejrzystego systemu pracy.
Certyfikat ISO jest wyraźną wiadomością dla klientów i konkurencji odnośnie praktyk prowadzonych przez daną firmę i jest dokumentem niezwykle szanowanym, prowadzącym do zyskania ogromnej przewagi rynkowej.