Obowiązki przedsiębiorcy wobec Głównego Urzędu Statystycznego
Prowadzone przez Główny Urząd Statystyczny badania statystyczne dotyczące różnych aspektów życia publicznego są jednym z ważniejszych źródeł informacji o kondycji rynku, zmianach społecznych, postępie gospodarczym i wielu innych. Zgodnie z ustawą z dnia 29 czerwca 1995 roku o statystyce publicznej, przedsiębiorcy mogą być zobowiązani do uczestniczenia w niektórych badaniach statystycznych oraz przekazywania sprawozdań do Głównego Urzędu Statystycznego. Jakie sprawozdania należy przygotować dla GUS i co grozi za ich niedostarczenie?
Czym zajmuje się GUS?
Główny Urząd Statystyczny jest centralnym organem administracji rządowej podlegającym Prezesowi Rady Ministrów. Główne zadania GUS obejmują zbieranie i udostępnianie informacji statystycznych dotyczących życia publicznego oraz niektórych stref życia prywatnego obywateli, a informacje te z kolei mają służyć jako wyjściowa do dalszego rozwoju społecznego i gospodarczego. GUS zawsze skupia się na pozyskiwaniu najbardziej rzetelnych i dokładnych informacji, tak by sporządzone później dane statystyczne mogły gwarantować najbardziej wiarygodne źródło informacji.
Dane zbierane przez GUS mogą być zdobywane poprzez bezpośredni kontakt ankieterów z mieszkańcami, zbieranie sprawozdań statystycznych przygotowywanych obowiązkowo przez przedsiębiorców oraz z pomocą statystyk publicznych udostępnianych np. przez policję.
Obowiązki przedsiębiorcy wobec Głównego Urzędu Statystycznego
Aby dane statystyczne sporządzane przez GUS mogły być wiarygodne i kompletne, przedsiębiorcy mają obowiązek składania sprawozdań do GUS, choć sama liczba i rodzaj formularzy do wypełnienia zależy od profilu działalności firmy. Sporządzanie sprawozdań może odbywać się za okres miesięczny lub rocznie, zależnie od potrzeb Głównego Urzędu Statystycznego, a tematy, jakie zostaną poruszone w sprawozdaniu, będą zależały od potrzeb badania, jakie aktualnie prowadzi GUS. Informacje zbierane na potrzeby statystyk mogą obejmować ceny w handlu, wyniki finansowe podmiotów gospodarczych czy sytuację rynkową różnych branż, np. transportu, budownictwa czy rolnictwa.
Obowiązek składania sprawozdań do GUS jest nałożony na wszystkie podmioty gospodarki narodowej, a więc osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Aby przekazać sprawozdanie do GUS należy posiadać numer identyfikacji krajowego rejestru podmiotów gospodarki – REGON. Sposób przekazywania informacji w sprawozdaniu oraz rodzaj podawanych informacji będzie zależny od badań, jakie GUS prowadzi dla danego roku statystycznego.
Częstotliwość wykonywania badań statystycznych przez GUS zależy od rodzaju informacji, jakie są zbierane w ramach konkretnych badań i okresu, jaki będzie dla tych danych istotny. Z tego też względu przedsiębiorcy ze względu na formę prowadzonej działalności lub branżę, w jakiej działają mogą być zobowiązani do przekazywania odpowiednich sprawozdań raz na miesiąc, raz na kwartał czy raz w roku. Ważne jednak by pamiętać, że składanie sprawozdań do GUS jest obowiązkowe i nie można pominąć tego obowiązku, niezależnie od powodów. Poza badaniami obowiązkowymi, niektóre firmy mogą być zobowiązane do wypełnienia dodatkowych sprawozdań statystycznych odgrywając w ich przypadku rolę firm reprezentujących daną branżę. W obydwu przypadkach odmówienie wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym może oznaczać nałożenie na przedsiębiorcę kary grzywny, która w dalszym ciągu nie zwalnia z obowiązku dostarczenia niezbędnego sprawozdania.
Jak przygotować sprawozdania dla GUS?
Każde z badań statystycznych prowadzonych przez GUS odbywa się w oparciu o określone formaty i schematy dostępne w Portalu Sprawozdawczym GUS, w którym dostępne są też informacje o obowiązkowych badaniach statystycznych na dany rok. Przedsiębiorcy, którzy korzystają na co dzień z usług outsourcingowych biur rachunkowych, takich jak licencjonowane Biuro Rachunkowe Inpensa z Wrocławia, mogą zlecić wykonywanie obowiązkowych sprawozdań statystycznych na ręce biura, mając w ten sposób pewność, że wszystkie sprawozdania zostaną wykonane zgodnie z wymaganiami i terminami ustalonymi odgórnie przez GUS.
