Wypadek przy pracy – jak postępować?
W czasie pracy nieraz dochodzi do wielu wypadków, zwłaszcza jeśli jest ona fizyczna i wymaga wykonywania niebezpiecznych dla zdrowia czy nawet życia czynności. W takich sytuacjach nieraz wielu pracodawców, czy nawet poszkodowanych pracowników nie wie, jak ma się zachować i jakie działania podjąć, żeby obie strony były zadowolone. Na samym początku warto jednak zastanowić się, co zalicza się do takich wypadków?
Czym jest wypadek przy pracy?
Pojęcie to określa art. 3 ust. 1 Ustawy wypadkowej. Jest ono bardzo szerokie, ponieważ nie tylko dotyczy nagłego zdarzenia wywołanego przyczyną zewnętrzną powodującą uraz lub śmierć, które nastąpiło w pracy, ale pojawia się tam również szereg przykładów, w których pracownik ulega wypadkowi. Są to na przykład wypadki:
- przy zwykłych czynnościach – polanie się wrzątkiem
- podczas wykonywania poleceń – przeniesienie ciężkiego pudła
- samochodowe – w drodze do klienta lub na spotkanie służbowe
- podczas szkolenia z samoobrony
- podczas odbywania stażu
Udzielenie pomocy
Jak widać wypadków może być sporo, jednak równie ważną kwestią jest to, jak udzielić pomocy pracownikowi. Z tym wiąże się cała procedura opisana w ustawie.
Krok 1: Na początku ważne jest, aby w ogóle poinformować przełożonego o wypadku, jeśli stan zdrowia na to pozwala. Zgłoszenie to musi być wykonane w formie ustnej i pisemnej.
Krok 2: Wówczas można przejść do udzielenia pomocy pracownikowi i zminimalizowania zagrożenia, by nikt inny nie uległ już wypadkowi.
Krok 3: Następnie należy zabezpieczyć miejsce zdarzenia, by ustalić okoliczności wypadku – zrobić zdjęcia i dokładnie, najlepiej pisemnie przedstawić sytuację krok po kroku.
Krok 4: Równolegle z krokiem 3, pracodawca powinien wezwać służby ratownicze (straż, pogotowie) w zależności od poziomu wypadku.
Krok 5: Kolejnym krokiem jest zawiadomienie okręgowego inspektora pracy oraz organów administracji państwowej o wypadku. Takie organizacje dokonują oględzin, a następnie wyrażają zgodę na usuwanie śladów po wypadkach, ponowne podjęcie prac i korzystanie z maszyn jeśli takie miały udział w wypadku.
Krok 6: Po wypadku, gdy pracownik dojdzie do siebie, należy utworzyć tzw. zespół powypadkowy, czyli organ powołany przez pracodawcę, w którego skład wchodzą służby bezpieczeństwa i higieny pracy, a także społeczny inspektor pracy.
Krok 7: Zespół ten dokonuje dochodzenia powypadkowego, czyli dokładnego ustalenia z organem władzy okoliczności i przyczyn wypadku (wykorzystuje się tu wcześniej sporządzone materiały, dokumenty i fotografie)
Krok 8: Następnie sporządza się protokół powypadkowy. Jest on decydujący i zaświadcza o okolicznościach wypadku. Nie może być sporządzony później niż 2 tygodnie po zdarzeniu. W przypadku niezgodności członków zespołu powypadkowego o treści protokołu decyduje pracodawca.
Krok 9: Zanim protokół jest w pełni zaakceptowany, poszkodowany pracownik zostaje zapoznany z jego treścią, gdyż ma on prawo wprowadzić uwagi, jeśli ma co do niego jakieś zastrzeżenia (w przypadku śmierci pracownika, z protokołem zaznajomiona jest rodzina).
Krok 10: Jeśli uwag nie ma, wówczas protokół powypadkowy zostaje zatwierdzony i przekazany pracownikowi do rąk własnych.
Krok 11: Następnie poszkodowany przekazuje protokół właściwemu inspektorowi pracy, jeśli wypadek był ciężki, zbiorowy lub śmiertelny (w tym wypadku rodzina).
Krok 12: Z kolei inspektor rejestruje wypadek przy pracy do bazy, co daje możliwość otrzymania odszkodowania.
Jak widać, procedura powypadkowa w miejscu pracy jest bardzo rozbudowana i skomplikowana. Jej rozwiązanie zależy w głównej mierze od pracodawcy, czy będzie on współpracował z poszkodowanym, czy jednak utrudniał mu walkę o odszkodowanie.
W całej sytuacji nie można jednak zapominać, że najważniejsze jest ludzkie zdrowie i na pierwszym miejscu musi znaleźć się pomoc poszkodowanemu, wspieranie go oraz dodawanie mu otuchy w rekonwalescencji, zwłaszcza jeśli wypadek był poważny i zagrażający życiu.